ضربان قلب نرمال چقدر است و چطور می‌توانیم آن را اندازه بگیریم؟
یکی از علائم حیاتی ای که با توجه به آن می توان به وضعیت بدن پی برد، ضربان قلب است.
منظور از ضربان قلب در حالت استراحت، تعداد دفعاتی است که قلب در حالت آرامش و سکون در هر دقیقه می زند. ضربان قلب نرمال در حالت استراحت برای افراد بزرگسال (کودکان بالای ۱۰ سال، بزرگسالان و سالخوردگان) بین ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است.
در مجموع، هر چه ضربان قلب در حالت استراحت پایین تر باشد معنی آن این است که قلب عملکرد مؤثرتری دارد و بدن از نظر سلامت قلبی عروقی از شرایط بهتری برخوردار است. مثلاً ضربان قلب نرمال در حالت استراحت در ورزشکاران حرفه ای ممکن است حدود ۴۰ تپش در هر دقیقه باشد.
به خاطر داشته باشید که عوامل زیادی می تواند در میزان ضربان قلب تأثیر بگذارد، از جمله:
سن
میزان تناسب اندام و فعالیت بدنی
مصرف سیگار
ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، کلسترول بالا یا دیابت
دمای هوا
وضعیت بدن (مثلاً ایستاده یا دراز کشیده)
احساسات
اندازه ی بدن
داروها
گرچه ضربان قلب نرمال بازه ی گسترده ای دارد، اما اگر ضربان قلب معمولاً بالا یا پایین باشد، این مسأله ممکن است نشانه ی وجود یک مشکل باشد. اگر ضربان قلب شما در حالت استراحت دائماً بیشتر از ۱۰۰ تپش در هر دقیقه است (تاکی کاردی یا تند تپشی) یا ورزشکار حرفه ای نیستید اما ضربان قلب تان کمتر از ۶۰ تپش در هر دقیقه است (برادی کاردی یا کند تپشی)، باید به پزشک مراجعه کنید، به ویژه اگر نشانه های دیگری مثل احساس غش و ضعف، سرگیجه یا تنگی نفس هم دارید.
چطور می توانیم خودمان ضربان قلب مان را اندازه بگیریم؟
برای اندازه گرفتن ضربان قلب خود کافی است نبض خود را بگیرید. انگشتان اشاره و وسط خود را روی گردن خود، در یک سمت نای قرار دهید. برای چک کردن نبض در قسمت مچ دست، دو انگشت خود را بین استخوان و تاندون روی سرخرگ رادیال (سرخرگ زند بالایی) بگذارید، یعنی سمتی از مچ دست که انگشت شست قرار دارد.
وقتی نبض خود را حس کردید، به ساعت نگاه کنید و به مدت ۱۵ ثانیه، تعداد تپش های قلب تان را بشمارید. عدد به دست آمده را ضرب در چهار کنید تا تعداد تپش های قلب تان در عرض یک دقیقه را به دست آورید.
ضربان قلب خود را چطور در لحظه پایین بیاوریم؟
اگر ضربان قلب تان به طور موقت و ناگهانی در اثر دویدن، ترس، اضطراب و غیره بالا رفته باشد، روش هایی هست که با آن ها می توانید آن را به حالت نرمال برگردانید:
از خنک و راحت بودن محیط اطراف خود مطمئن شوید. دمای بالا و رطوبت می تواند جریان خون و ضربان قلب را افزایش دهد.
آرام و شمرده نفس کشیدن می تواند به پایین آمدن ضربان قلب کمک کند. نفس خود را به آرامی تو دهید، چند ثانیه ی کوتاه آن را نگه دارید و سپس به آرامی نفس تان را بیرون دهید. این کار را چند باری تکرار کنید.
یوگا، مدیتیشن و دیگر تکنیک های ریلکسیشن هم می توانند به آرام گرفتن قلب کمک کنند که البته نیاز به آموزش و تمرین دارند
