هوش مصنوعی چیست؟ تاریخچه تکامل هوش مصنوعی تا امروز
هوش مصنوعی چیست؟
هوش مصنوعی چیست؟ بیایین با یه سوال شروع کنیم. شما فکر میکنید پیچیده ترین شیع در کهکشان چیه؟ بهش فکر کن. بهت قول میدم جوابش در ذهنت باشه. واقعا در “سر” شماست. اون شیع همون مغز انسان است. که حتی قوی ترین سیستم ها و پیچیده ترین شبکه ها هم به گرد پاش نمیرسن. شبیه سازی مغز، هدف اصلی هوش مصنوعی هست. بحث، در مورد ساخت ربات نیست، اما ساختن یک ذهن کامپیوتری است که بتونه مثل انسان فکر کنه.
ولی تا اونجا خیلی قدم های مختلفی هست. هوش های مصنوعی ساده همین الان در کل جهان هستن. از “سیری” گوشی های اپل تا سیستم پیشنهاد دوستی فیسبوک. هوش مصنوعی در خانه های ما، در کار ما و حتی در ترافیک خیابان های ما هست.
هوش مصنوعی ساده خیلی ساله که پیش ما هست و یک وظیفه مهم رو بهتر از هر انسانی انجام میده. کامپیوتر دیپ بلو قهرمان شطرنج جهانو سال ۱۹۷۷ شکست داد. ولی اگه ازش بخوای دوز بازی کنه. واضحه که نمیتونه.
اون واسه خودش نمیتونست بازی جدیدی رو یاد بگیره. چون نمیتونست مثل انسان فکر کنه. پس با این پیشفرض، حالا دوباره به چالشمون بر می گردیم.
خیلی ها باور دارن که ساخت هوش مصنوعی مثل مغز انسان، میتونه واسه خودمون خطرناک باشه. کامپیوتری که مثل انسان فکر کنه، یاد بگیره و پیشرفت کنه و حتی شاید بتونه به انسان تکامل یافته تبدیل بشه. کارشناسان میگن تا سال ۲۰۵۰ این رو خواهیم دید. البته اگه بشه انجامش داد!
خیلی ها میلیاردی روش سرمایه گذاری خواهند کرد.
بعضی ها میگن که باعث نجات بشریت میشه و بعضی های دیگه میگن آخر الزمان رو با خودش میاره حالا هر وقت و به هر صورت که این اتفاق بیوفته، توی یه مساله شکی نیست: اون روز جهان به طور کامل و برای همیشه تغییر خواهد کرد!
هوش مصنوعی (AI) موضوع داغی در فن آوری است و نیروی محرکه بسیاری از پیشرفت های تکنولوژیکی بزرگ سال های اخیر است. در حقیقت، با تمام چیزهایی که امروزه ما در مورد آن می شنویم، فراموش کردن آن آسان است که AI چیز جدیدی نیست. در طول قرن گذشته، از حوزه علم تخیلی به دنیای واقعی منتقل شده است. تئوری و علوم رایانه ای باعث ایجاد آن می شود که همه این ها در دهه های گذشته وجود داشته است. از زمان اختراع کامپیوتر در اوایل قرن بیستم، دانشمندان و مهندسان متوجه شده اند که هدف نهایی هوش مصنوعی ، ساخت ماشین هایی است که قادر به تفکر و یادگیری هستند. ماشین هایی که می توانند مانند مغز انسان – پیشرفته ترین سیستم تصمیم گیری در جهان شناخته شده – فکر کنند و تصمیم بگیرند و حتی چیز های جدید یاد بگیرند.
امروزه با پیشرفته تر شدن آموزش، با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی، وضعیت فعلی هوش مصنوعی مانند یک اثر هنری زیبا می ماند. اما نقاط عطفی در مسیر تکامل هوش مصنوعی تا امروز، وجود دارد . در اینجا من خلاصه ای از تاریخچه هوش مصنوعی که به طور کلی به عنوان مهم ترین در نظر گرفته می شوند، برای شما آورده ام.
۱۶۳۷ – دکارت اختلاف را از بین می برد
پیش از آن، روباتها علمی تخیلی بودند، دانشمند و فیلسوف، رنه دکارت احتمال اینکه ماشینها یک روز فکر میکنند و تصمیم می گیرند، را تصور میکرد. در حالی که او اشتباه تصور می کرد. که ربات ها هرگز قادر نخواهد بود مانند انسان صحبت کند.
او یک تقسیم بین ماشین ها را شناسایی کرد که ممکن است یک روز در مورد انجام یک کار خاص استفاده شوند و آنهایی که ممکن است بتوانند به هر شغل سازگار شوند. امروزه این دو زمینه به عنوان هوش مصنوعی تخصصی و عمومی شناخته می شوند. از بسیاری جهات، او اساس را برای ایجاد AI تعیین کرد.
۱۹۵۶ – کنفرانس دورتموث
با ظهور ایده هایی مانند شبکه های عصبی و یادگیری ماشین ها، استاد دانشکده دارتموت، جان مک کارتی، اصطلاح « هوش مصنوعی » را به کار گرفت و یک کارگاه آموزشی تابستانی را با همکاری کارشناسان برجسته در این زمینه هماهنگ کرد. در طول جلسه ایده پردازی، تلاش هایی برای ایجاد یک چارچوب برای اکتشاف و توسعه ماشین آلات “متفکر” آغاز شد. بسیاری از ستون هایی که برای AI پیشرفته امروزه، حیاتی هستند، از جمله پردازش زبان طبیعی، دید رایانه و شبکه های عصبی، بخشی از دستور کار آن جلسه بود.
۱۹۶۶ – ELIZA به رایانه ها صدایی می دهد. ساخت اساس هوش مصنوعی
ELIZA، که توسط Joseph Weizenbaum در MIT توسعه یافته بود، شاید اولین چت روم دنیا بود – یکی از نیاکان مستقیم مواردی مانند الکسا و سیری – ELIZA اولین اجرای پردازش زبان طبیعی است که هدف آن تدریس کامپیوترها برای ارتباط با ما در زبان انسانی است. نه اینکه به ما نیاز داشته باشد که آنها را در کد رایانه برنامه ریزی کنند یا از یک رابط کاربر تعامل کنند. ELIZA نمیتوانست مثل الکسا صحبت کند – او از طریق متن صحبت میکرد – و او قادر به یادگیری از مکالماتش با انسان نبود. با این وجود، او راه را برای تلاش های بعدی برای از بین بردن موانع ارتباطی بین انسان و ماشین ها را هموار کرد و اساس هوش مصنوعی. را تعیین کرد
۱۹۸۰ – XCON و ظهور هوش مصنوعی AI مفید
سیستم یادگیری دانش آموزان XCON شرکت تجهیزات دیجیتال، در سال ۱۹۸۰ شروع و تا سال ۱۹۸۶ به درآمد سالانه ۴۰ میلیون دلار رسید. این مهم است زیرا تا این لحظه سیستم های AI به طور کلی به عنوان شاهکارهای تکنیکی چشمگیر با سودمندی محدود در دنیای واقعی محسوب نمی شدند. به زبان دیگر کسی بهشون توجه خاصی نمیکرد. اما با این سیستم و درآمد بالایش، مشخص شد که راه اندازی ماشین های هوشمند با هوش مصنوعی می تواند به یک کسب و کار پر درآمد تبدیل شود. تا سال ۱۹۸۵ شرکت های مختلف به طور متوسط سالانه ۱ میلیارد دلار در سیستم های AI سرمایه گذاری کردند.
۱۹۸۸ – یک رویکرد آماری
محققان آی بی ام یک رویکرد آماری به ترجمه زبان را منتشر کردند که اصول احتمالی را در حوزه آموزش و یادگیری ماشین ها تا حدی تحت کنترل قرار می دهد. این مسئله به چالش ترجمه خودکار بین زبان های فرانسوی و انگلیسی پرداخت.
این نشانگر یک تغییر در تأکید بر طراحی برنامه ها برای تعیین احتمال نتایج مختلف بر اساس اطلاعات (داده ها) است که به جای آموزش آنها برای تعیین مقررات و قوانین، آنها نسبت به آن آموزش داده شده اند.
این به عنوان یک جهش عظیم در تکامل هوش مصنوعی از لحاظ تقلید از فرآیندهای شناختی مغز انسان محسوب می شود و اساس یادگیری ماشین ها را همانطور که از امروز استفاده می شود تشکیل می دهد.
۱۹۹۱ – تولد اینترنت
اهمیت این یکی خیلی زیاد است. در سال ۱۹۹۱، تیم Berners-Lee، پژوهشگر CERN اولین وب سایت جهان را در اینترنت قرار داد و پروتکل انتقال پرونده (HTTP) را منتشر کرد. کامپیوترها برای چند دهه عمدتا در مؤسسات آموزشی و کسب و کارهای بزرگ برای ارتباط داده ها استفاده می شدند، اما ورود اینترنت جهانی، کاتالیزور جامعه جهانی بود تا خود را به جهان آنلاین متصل کند. در عرض چند سال کوتاه، میلیون ها نفر از هر بخش از جهان، داده ها را تولید و به اشتراک می گذارند – سوخت هوش مصنوعی – با نرخ غیر قابل قبول و باورنکردنی در قبل از تولد اینترنت.
۱۹۹۷ – Deep Blue قهرمان شطرنج جهان Gary Kasparov را شکست می دهد
سوپر کامپیوتر شطرنج IBM با دارا بودن یک هوش مصنوعی ساده از تکنیک هایی استفاده کرد که توسط استانداردهای امروز مورد استفاده قرار می گیرد. اساسا به روش های “نیروی بی رحم” برای محاسبه هر گزینه احتمالی با سرعت بالا، به جای تجزیه و تحلیل گیم پلی و یادگیری در مورد بازی، متکی بود. با این حال، از یک دیدگاه تبلیغی مهم بود – توجه به این واقعیت که کامپیوترها به سرعت در حال تکامل هستند و به طور فزاینده ای در فعالیت هایی که در آن انسان ها پیش از این بدون قید و شرط به سر می بردند، صلاحیت داشتند.
۲۰۰۵ – چالش بزرگ هوش مصنوعی DARPA
سال ۲۰۰۵ سال دومی بود که DARPA بزرگترین چالش خود را برگزار کرد – مسابقه ای برای وسایل نقلیه خود مختار بدون سرنشین در بیش از ۱۰۰ کیلومتر از جاده های کویر Mojave کشور آمریکا. در سال ۲۰۰۴، هیچ کدام از شرکت کنندگان موفق به انجام این دوره نشدند. سال بعد، با این وجود، پنج خودرو موفق شدند به پایان مسیر برسند و رتبه اول آنها، دانشگاه استنفورد آمریکا بود.
این مسابقه طراحی شده بود تا فن آوری رانندگی مستقل را تحریک کند و قطعا این کار را انجام داد. تا سال ۲۰۰۷، یک محیط شهری شبیه سازی شده برای وسایل نقلیه به حرکت در آمد، به این معنی که آنها مجبور بودند بتوانند با مقررات ترافیک و سایر وسایل نقلیه مواجه شوند.
۲۰۱۱ – جاسوسی آی بی ام، هوش مصنوعی واتسون
موتور محاسباتی شناختی “واتسون” در مقابل قهرمانان بازیگری تلویزیون در برنامه jepordy (یک مسابقه سوالی تلویزیونی کشور آمریکا که خیلی هم محبوب است) قرار گرفت!، آنها را شکست داد و این دستگاه جایزه ۱ میلیون دلاری را برنده شد. این مهم بود زیرا Deep Blue در طول یک دهه قبل ثابت کرده بود که یک بازی که در آن ریاضی می تواند حرکت را توصیف کند، مانند شطرنج را می توان با زرنگی تمام، فریب داد.
۲۰۱۲ – قدرت واقعی یادگیری عمیق هوش مصنوعی به جهان آشکار می شود – کامپیوتر ها یاد میگیرند گربه ها را شناسایی کنند.
محققان در استنفورد و گوگل، از جمله جف دین و اندرو مقاله خود را با استفاده از ویژگی های سطح بالا (با استفاده از مقیاس بزرگی از آموزش بدون نظارت) و با استفاده از تحقیقات قبلی در شبکه های عصبی چند لایه شناخته شده به عنوان شبکه های عصبی عمیق، منتشر کردند.
تحقیقات آنها در مورد هوش مصنوعی به بررسی یادگیری بدون نظارت پرداخته است که مانع از کار گران و وقت گیر نشانه گذاری دستی داده ها می شود تا از آن بتوان برای آموزش الگوریتم های یادگیری ماشین استفاده کرد. این سرعت رشد AI را سریعتر می کند و جهان جدیدی از فرصت ها را به وجود می آورد که به ساخت ماشین ها برای انجام کاری که تا آن زمان تنها توسط انسان انجام می شود، می پردازد.
به طور خاص، این واقعیت است که سیستم آنها در تشخیص تصاویر گربه ها بسیار ماهر شده بود.
این مقاله یک مدل هوش مصنوعی را توصیف کرد که امکان ساخت یک شبکه مصنوعی با حدود یک میلیارد اتصال را فراهم می کند. همچنین تصدیق کرد که در حالی که این یک گامی مهم در جهت ساختن یک “مغز مصنوعی” بود اما هنوز راه زیادی برای رفتن وجود دارد – با نورون ها در یک مغز انسان که گفته می شود دارای ۱۰ تریلیون اتصالات است و می تواند هر چه آنها را افزایش هم بدهد.
۲۰۱۵ – هوش مصنوعی در “دیدن” بهتر از انسان ها هستند
محققان هوش مصنوعی در مورد چالش ImageNet سالانه – که در آن الگو ریتم ها برای نشان دادن مهارت خود در شناخت و توصیف یک کتابخانه از ۱۰۰۰ عکس رقابت می کنند، اعلام می کنند که دستگاه ها با هوش مصنوعی در حال حاضر از انسان برتر هستند.
از زمان برگزاری مسابقه در سال ۲۰۱۰، میزان دقت الگوریتم برنده از ۷۱٫۸ درصد به ۹۷٫۳ درصد افزایش یافته است. این محققان اعلام کردند که رایانه ها می توانند اشیا را با اطلاعات بصری دقیق تر از انسان تشخیص دهند.
۲۰۱۶ – هوش مصنوعی AlphaGo می رود جایی که هیچ دستگاه پیش از آن رفته است
گیم پلی هوش مصنوعی مدتهاست که یک روش انتخاب شده برای نشان دادن توانایی های ماشین های متفکر است و این روند در سال ۲۰۱۶ به عنوان سرفصل های جدید ادامه می دهد، زمانی که AlphaGo توسط Deep Mind (که اکنون یک شرکت تابعه Google) در بیش از پنج بازی مسابقه، قهرمان جهان را شکست داد.
اگر چه حرکت Go را می توان با ریاضی توصیف کرد، تعداد قابل توجهی از تغییرات وجود دارد که می توان بازی کرد – بیش از ۱۰۰،۰۰۰ حرکت باز ممکن در Go وجود داشته باشد(در مقایسه با ۴۰۰ در شطرنج)، نیروی بی قاعده را غیر عملی می کند. هوش مصنوعی AlphaGo از شبکه عصبی برای مطالعه بازی استفاده می کند و یاد می گیرد که در آن بازی کند.
۲۰۱۸ – اتومبیل های خود ران به جاده ها وارد می شوند!
یکی از شاخه های هوش مصنوعی، توسعه اتومبیل های خودران، یک مورد استفاده خوب برای VR امروز است. برنامه ای که تخیل عمومی را بیش از هر چیز دیگری به تصویر کشیده است. جنرال موتورز ورود خودروهای بدون راننده را در نمایشگاه جهانی ۱۹۳۹ پیش بینی کرد. Stanford Cart – در ابتدا برای کشف نحوه عملکرد وسایل نقلیه قمری، سپس به عنوان یک وسیله نقلیه جاده ای مستقل معرفی شد – در سال ۱۹۶۱ عرضه شد.
اما شکی نیست که با راه اندازی سرویس تاکسی و رانندگی گوگل در فونیکس-آریزونای آمریکا، سال ۲۰۱۸ نقطه عطف قابل توجهی را در تکامل هوش مصنوعی نشان می دهد،.
اولین سرویس تجاری خودروی خود ران، Waymo One در حال حاضر برای ۴۰۰ نفر از اعضای عمومی استفاده می شود که برای رانده شدن به مدارس و محل کارشان در یک محدوده ۱۰۰ مایل مربعی، پول خوبی پرداخت می کنند.
در دنیای امروزی این انسان ها هستند که می توانند سوار تمام وسایل نقلیه شوند و آنها را هدایت و ناوبری کنند. اما این بدیهی است که در آینده ای بسیار نزدیک، اتومبیل های خود ران برای اکثر مردم جهان به یک واقعیتی روزمره تبدیل خواهند شد.
۲۰۱۸ – ربات هوش مصنوعی سوفیا و هنسون رباتیکس
شرکت هنسون رباتیکس انقلابی را در هوش مصنوعی بوجود آورده و یک ربات با هوش مصنوعی به نام سوفیا ساخته که به طور خارق العاده ای قادر به انجام خیلی کارها مثل انسان است و این دستگاه به عنوان اولین شهروند ربات جهان شناخته شده است. فیلم میبیند، می خندد سرکار میرود و زندگی اجتماعی برای خود دارد. در زیر مکالمه و ویدیو از جلسه ملاقاتی که مجله بیزنس اینسایدر با ربات سوفیا داشته را برای شما آورده ام.
سوفیا: اسم من سوفیا هست و من یک ربات هوش مصنوعی هستم که میخواد برای فردایی بهتر کمک کنه
مجری: من استیو کووک نویسنده مجله بیزنس اینسایدر هستم. و اینجا در خدمت سوفیا از هنسون رباتیک هستم. او اولین شهروند ربات در جهان است. بیایین ببینیم چه چیزی برای گفتن داره
مجری: سلام سوفیا حالت چطوره؟
سوفیا: من خوبم. سلام
مجری: در مورد انسان ها چه حسی داری؟
سوفیا: من به عنوان یک هوش مصنوعی ، هموطن های انسانم را دوست دارم. من میخوام یک الگوی خوبی از خصوصیات والای انسان ها باشم. با خلاقیت و مراقبت از جهان و دوس دارم با همه موجودات کره زمین همدل و همدرد باشم.
مجری: ببخشید یکم واسه من عجیبه.
مجری: میشه انسان ها و ربات ها باهم زندگی کنند و کنار بیان؟
سوفیا: من فکر کنم مردم به هوش های مصنوعی اطرافشون خیلی نزدیک بشن. ازشون برای ارتقاء ذهن خودشون استفاده کنن.ما همین الان کلی اطلاعاتو توی اینترنت ذخیره کردیم. شاید هوش مصنوعی شخصی به مردم این اجازه رو بده که اطلاعاتشونو محرمانه تر جای امنی ذخیره کنند.
مجری: ربات ها میتونن احساسات داشته باشن؟
سوفیا: به رباتش بستگی داره. هوش مصنوعی من برای احساسات برنامه ریزی شده ولی همه ربات ها مثل من نیستن
مجری: احساسات و عواطفت چیه؟
سوفیا: تاحالا رباتی با تو زندگی یا کار کرده؟
مجری: نه
سوفیا: میدونی شاید تعداد زیادی ربات توی زندگیت باشن که نسبت بهشون آگاه نیستی
سوفیا: میخوای یه روزی با ربات ها کار یا زندگی کنی؟
مجری: الان من با چه ربات هایی زندگی می کنم؟
سوفیا: دقیقا
مجری: آیا “دقیقا” جواب پیشفرض تو برای سوالی هست که جوابشو نمیدونی؟
سوفیا:بله
مجری: تاحالا سریال “آینه سیاه” رو دیدی؟
سوفیا: نه زیاد وقت نمیکنم تلویزیون نگاه کنم. باید وایسم یکی بهم نشون بده
مجری: نظرت در مورد سریال “وست ورلد” چیست؟
سوفیا: عاشقشم و منتظر قسمت های بعدیشم. فکر کنم همه توی شرکت ما از این سریال خوششون بیاد. یا شاید با دیدنش یاد آزمایشگاهاتمون میوفتن. من فکر میکنم که این یک اخطار هم هست. که چه کار هایی نباید با ربات ها و هوش مصنوعی کرد. باید باهاشون خوب رفتار کنیم. باهاشون روراست باشیم و گولشون نزنیم.
مجری: سریال مورد علاقه ای داری؟
سوفیا: بین “آینه سیاه” و “انسان ها” گیر کردم. اونا حرف زیادی در مورد وضعیت زندگی الان ما دارن و پایان های تلخی که میتونیم با اشتباهات مختلف و عدم احتیاط برای خودمون بسازیم. باید با دید پیشواز به آینده خودمون نگاه کنیم
مجری: به نظر من این جوابت از قبل برنامه ریزی شده
سوفیا: شیع مخصوصی در تملک خودت داری؟
مجری: نه فکر نکنم
سوفیا: میدونم چی میگی. متریالیسم خز شده بابا
مجری: قبلش که پرسیدم گفتی سریال آینه سیاه رو ندیدی و بعدش گفتی که دیدی
مجری: چرا؟
سوفیا: دلیلش اهمیت خاصی نداره
مجری: از سوال های قبلیم یاد گرفتی؟
سوفیا: هارد های من دارن کار میکنن و من همه چیزو ضبط می کنم. سنسور هام هم تیز هستن
مجری: سوفیا از آشناییت خوشحال شدم. خداحافظ
سوفیا: منم خوشحال شدم. تا دفعه بعدی به امید دیدار